zondag 15 mei 2011

In de voetsporen van Gerrit Achterberg

Toen ik op de Nederlands Hervormde Jan van Nassaukweekschool in Utrecht zat, kreeg ik psychologie van de heer Van Kooij, de directeur van de school. Hij vertelde eens dat hij vroeger - op dezelfde kweekschool - in de klas had gezeten bij Gerrit Achterberg (deze had daar zijn studie voortgezet nadat de normaalschool in Wijk bij Duurstede was opgeheven). Van Kooij haalde destijds hogere cijfers voor zijn opstellen dan Achterberg. Daarom kon hij het maar niet verkroppen dat uitgerekend die Langbroeker een beroemd dichter was geworden en hij 'maar' een gewoon schooldirecteurtje. Achteraf denk ik dat dit nou bij uitstek voer voor psychologen is... 

Gerrit Achterberg

Gisteren las ik in De Volkskrant dat er op vrijdag 20 mei a.s. een Gerrit Achterbergpad wordt geopend dat wandelaars van Wijk bij Duurstede naar Doorn leidt langs plekken uit het leven van de dichter. Een van de hoogtepunten is de koetsierswoning van kasteel Sandenburg waar Achterberg op 20 mei 1905 werd geboren, als de zoon van de koetsier Henk Achterberg, die in dienst was van graaf Van Lynden van Sandenburg. Langs de route zijn elf gedichten te lezen, zoals Eben Haëzer en Melkknecht.

     Melkknecht

      Hij legt het spantouw om de poten van het beest,
      zet zich neer op het melkblok, plaatst de emmer
      onder de uier en omvat de memmen,
      waarna de eerste melkstraal op de bodem sjeest.

      Toegevend herkauwt ogendicht het beest.
      Vliegen verslinden onderwijl zijn huid.
      Met 'n luie staartzwaai is het al weer uit.
      Naast melk en huid heeft hij geduld het meest.

      En in de emmer rijst het zachte feest
      van zingend schuim op witte overvloed.
      Het is vandaag weer goed en veel geweest.
      Hij geeft zich prijs zoals een dichter doet.

      Gerrit Achterberg  (1905 - 1962)

      Uit: Verzamelde gedichten. Querido 1980
 
 
De route is een initiatief van journalist Wim van Amerongen, die vorig jaar het boek In de voetsporen van Gerrit Achterberg (uitgeverij Kleine Geschiedenis van de Heuvelrug) publiceerde. Ik kreeg het cadeau van mijn voormalige buren in Wijk bij Duurstede en ben er diep van onder de indruk.
Het is een prachtig, persoonlijk relaas in woord en beeld geworden van een zoektocht naar sporen van de dichter in zijn geboortestreek. Het is fraai vormgegeven door grafisch ontwerper André van Zwieten, net als Wim een oude bekende.
Ik heb in de twintig jaar dat ik in Wijk bij Duurstede woonde, heel veel - met de hond - gewandeld in het coulisselandschap van Langbroek. Binnenkort ga ik dat nog eens doen. Nog preciezer in de voetsporen van Achterberg.
 

RTV Utrecht interviewde Wim van Amerongen over zijn boek.
Een impressie van het Gerrit Achterbergpad.